Cách Hà Nội khoảng 120km về phía tây nam, vườn quốc gia Cúc Phương nằm trên địa phận tỉnh Ninh Bình. Với diện tích 25.000ha, vườn quốc gia Cúc Phương tiếp giáp với 3 tỉnh là Thanh Hóa, Ninh Bình và Hòa Bình nên việc di chuyển tới đây khá thuận lợi. Với những hướng dẫn du lịch Cúc Phương tự túc, thuận tiện đi lại và vui vẻ dưới đây, sẽ cung cấp cho các bạn những thông tin đầy đủ cho chuyến dã ngoại sắp tới, cùng tham khảo bài viết dưới đây nhé.
Đôi nét về Vườn Quốc gia Cúc Phương
Cách thủ đô Hà Nội 120km về phía nam, lọt sâu trong lòng dãy núi Tam Điệp, Vườn Quốc Gia Cúc Phương nằm trên địa phận 3 tỉnh Ninh Bình, Hoà Bình, Thanh Hoá với diện tích 22.408ha. Được thành lập ngày 7/7/1962 theo quyết định 72-TTg của Thủ tướng chính phủ, Cúc Phương đã trở thành Vườn Quốc Gia đầu tiên và cũng là đơn vị bảo tồn thiên nhiên đầu tiên của Việt Nam.
Hệ sinh thái thực vật phong phú, xanh quanh năm
Rừng Cúc Phương có đặc trưng là rừng mưa nhiệt đới, xanh quanh năm. Tuy diện tích nhỏ thua 1.500 diện tích cả nước nhưng đã phát hiện được 2.234 loài thực vật, chiếm 17,27 % trong tổng số loài thực vật của Việt Nam.
Bước vào rừng già nguyên thuỷ của Cúc Phương, chúng ta cảm thấy sững sờ, nhỏ bé khi lọt vào thế giới hoang sơ đậm màu xanh kỳ vĩ trường tồn. Hàng chục người ôm mới hết chu vi những cây đại thụ tuổi ngàn năm cao chọc trời từ 45m đến 75m, sống âm thầm trước bão táp nắng mưa như cây Đăng cổ thụ cao 45m, đường kính 5m; Cây vù hương cao 45m, đường kính 2,5m; Cây chò chỉ ngàn năm cao 70m,…
Hệ sinh thái động vật đa dạng với nhiều loài thú quý hiếm
Chẳng thua kém thế giới thực vật, khu hệ động vật Cúc phương cũng rất đa dạng và phong phú. Theo số liệu điều tra mới nhất, Cúc Phương có 135 loài thú, 336 loài chim, 122 loài bò sát và lưỡng cư, 66 loài cá và gần 2000 loài côn trùng. Trong các loài thú ở Cúc Phương, nhiều loài đã được xếp vào loại quý hiếm, như báo gấm, báo lửa, gấu ngựa, … và nhiều loài đặc hữu như sóc bụng đỏ, các loài linh trưởng như khỉ mặt đỏ, khỉ vàng, vượn.
Với hệ động vật phong phú, Vườn Quốc Gia Cúc Phương được biết đến như mái nhà chung của nhiều loài quý hiếm và đặc hữu như sóc bụng đỏ, các loài linh trưởng như khỉ mặt đỏ, khỉ vàng, vượn.
Đặc biệt, ở Cúc Phương có một loài thú linh quý hiếm, không còn tồn tại ở bất cứ nơi nào khác trên thế giới ngoài Việt Nam, đó là loài Voọc mông trắng. Chính vì vậy, loài voọc này đã được chọn làm biểu tượng của Vườn Quốc Gia Cúc Phương.
Thế giới côn trùng ở Cúc Phương cũng muôn hình muôn vẻ. Trước những kẻ thù, các loài côn trùng nhỏ bé yếu đuối, chỉ có cách ẩn mình trốn tránh. Có loài được tạo hoá cho phép tàng hình, như loài bọ lá thân hình giống như chiếc lá tươi khi chúng ẩn mình hoà vào cỏ cây thì khó có đôi mắt tinh tường nào biết được. Hay loài bọ que giống hệt cành cây nhỏ, khẳng khiu, ngộ nghĩnh.
Đặc biệt vào mùa bướm nở, rừng già như trẻ lại, tưng bừng lấp lánh ánh vàng, bướm nhiều vô kể đủ dạng, đủ màu phơi bày một bức tranh kỳ ảo. Bởi vậy Cúc Phương được chọn là điểm đến của nhiều du khách trong kỳ nghỉ hè.
Văn hoá truyền thống
Ngoài ra, khi đến với VQG Cúc Phương bạn còn có cơ hội trải nghiệm những nét văn hoá truyền thống của đồng bào dân tộc thiểu số như dân tộc Mường ở các bản Khanh, bản Nga, bản Sấm, cùng hoà mình với những điệu múa, điệu hát truyền thống bên lửa trại bập bùng, du khách sẽ cùng múa, cùng ca hát với các cô gái Mường xinh đẹp, vui vẻ đón khách du lịch. Thưởng thức những món ăn truyền thống của dân tộc như xôi, cơm, thịt nướng, cùng hơi men nồng ấm của rượu cần truyền thống, chắc chắn bạn sẽ mê lòng với con người nơi đây.
2. Nên đi du lịch VQG Cúc Phương khi nào?
Cúc Phương vốn là rừng mưa nhiệt đới, do vậy thời gian lý tưởng nhất đến bạn ghé thăm VQG Cúc Phương là khoảng thời gian từ tháng 2 đến tháng 5. Lúc này thời tiết mát mẻ, trong lành, không bị mưa khiến cho hành trình khám phá VQG của bạn trở nên thuận lợi hơn rất nhiều.
Cách di chuyển đến VQG Cúc Phương?
VQG Cúc Phương cách thủ đô Hà Nội 120km, bạn có thể di chuyển dễ dàng bằng ô tô từ bến xe Nước Ngầm (Hà Nội) đến Nho Quan, sau đó đi taxi đến Cổng vườn khoảng 20 phút.
Ngoài ra hiện nay có các hãng xe Limousine chạy thẳng từ trung tâm thành phố đến Cổng VQG Cúc Phương như nhà xe Quang Anh giá 250.000 VND/chuyến.
Giá vé tham quan VQG Cúc Phương?
Giá vé tham quan VQG Cúc Phương
Giá vé tham quan các chương trình bảo tồn
Những hoạt động trải nghiệm lý thú không thể bỏ qua khi du lịch VQG Cúc Phương?
Đi bộ trong rừng nguyên sinh
Cúc Phương đã xây dựng nhiều tuyến đường đi bộ trong rừng, với nội dung và thời gian khác nhau, du khách có thể lựa chọn cho mình những tuyến phù hợp như tuyến đi bộ dài ngày lên khu bảo tồn Ngọc Sơn, khu bảo tồn Pù Luông.
Du lịch cộng đồng
Thiên nhiên Cúc Phương vô cùng quan trọng, là nguồn tạo lập sinh kế cho cộng đồng địa phương, du lịch cộng đồng là trải nghiệm lý thú cho du khách, khám phá các nét văn hoá của các dân tộc như dân tộc Mường đã sinh sống từ rất lâu trong khu vực VQG Cúc Phương.
Xem động vật hoang dã ban đêm
Tuỳ thuộc vào điều kiện thời tiết, Vườn quốc gia có thể tổ chức chương trình xem động vật hoang dã ban đêm. Tham gia chương trình này du khách sẽ có cơ hội được nhìn thấy một số loài động vật hoang dã như: Sóc đen, Sóc bay, Hoẵng, Culi và một số loài thú ăn thịt nhỏ.
Đạp xe trong rừng
Một trong những hình thức khám phá bí ẩn của thiên nhiên Cúc Phương đó là đạp xe đạp trong rừng. Đạp xe trong rừng không chỉ sẽ mang lại cho du khách những cảm giác yên tĩnh, cảm nhận thực sự về thiên nhiên mà còn giúp cho du khách có được cơ hội bắt gặp những loài động vật khó gặp ở Cúc Phương.
Tham quan Trung tâm Giáo dục Bảo tồn Thú ăn thịt và Tê tê đầu tiên tại Việt Nam
Cách Trụ sở Vườn quốc gia Cúc Phương 500m, du khách có thể dễ dàng đặt lịch tham quan Trung tâm Giáo dục Bảo tồn Thú ăn thịt và Tê tê để tìm hiểu và khám phá vẻ đẹp của các loài động vật hoang dã đang bị đe dọa tại Việt Nam. Với không gian sáng tạo đầy tính tương tác của Trung tâm, du khách có thể:
Các hang động tiền sử
Động Người Xưa
Là một di tích cư trú và mộ táng của người tiền sử, là trang văn hoá độc đáo trong lịch sử phát triển của nhân loại và là một di sản quý giá nằm trong đối tượng bảo vệ của rừng Cúc Phương.
Hang Con Moong
Hang Con Moong (theo tiếng địa phương có nghĩa là “hang con thú”) là một hang đá trong Vườn quốc gia Cúc Phương. Tuy Vườn quốc gia Cúc Phương phần lớn thuộc tỉnh Ninh Bình nhưng hang Con Moong lại thuộc xã Thành Yên, huyện Thạch Thành, tỉnh Thanh Hoá. Nằm gần sông suối, khu vực có hệ động vật, thực vật phong phú, đa dạng vì vậy đã được người cổ chọn làm nơi cư trú lâu dài. Hang rộng và dài, có 2 cửa thông nhau. Hang Con Moong có địa tầng văn hoá khá dày, có cấu tạo rất phức tạp, có sự đan xen kế tiếp nhau của đất sét, vỏ nhuyễn thể và các vệt tro than.
Hang Mang Chiêng
Là di tích mộ táng của cư dân thời đại Đá mới có tổ hợp công cụ đá gần với văn hóa Hòa Bình, chứa nhiều hiện vật, di cốt động vật, di cốt người.
Động Trăng Khuyết
Nằm sâu trong rừng, từ trong cửa động nhìn ra ngoài là hình trăng khuyết.
Động Sơn Cung
Là hang động nằm trên tuyến tham quan cây chò ngàn năm.
Động Phò Mã
Là hang động đẹp với nhiều nhũ đá tự nhiên. Để vào động phải đi qua hồ Yên Quang 3, vượt qua thung lũng và núi đá.
Động Thủy Tiên
Được tạo nên do hoạt động núi đá vôi, có nét đẹp được cho là giống cung vua Thủy Tề với những tiên nữ dưới nước.
Các cây cổ thụ đặc trưng
Cây đăng cổ thụ
Là một cây đại thụ cao 45m, đường kính tới 5m và có bộ rễ nổi trên mặt đất chạy dài chừng 20m. Từ cổng theo đường ô tô, qua động Người Xưa chừng 2 km, phía bên trái là đường dẫn đến cây đăng cổ thụ dài 3 km. Vượt qua 5 dốc đá, với nhiều quần xã thực vật. Đó là cây bảy lá một hoa (thất diệp nhất chi hoa); là những dây leo thân gỗ đường kính 20–30 cm dài khoảng 100m, chỉ có ở Cúc Phương. Trên đường tới cây đăng có thể quan sát những loài chim quý như nuốc bụng đỏ, gõ kiến đầu đỏ, gà lôi trắng hoặc thú như đon, sóc đen, sóc bụng đỏ, voọc mông trắng…
Cây chò ngàn năm
Là cây đại thụ cao 45m, đường kính 5m và có chu vi hơn 20 người ôm mới hết. Từ trung tâm theo một con đường mòn trong rừng già để đến cây chò. các bạn sẽ gặp trên đường dây leo bàm bàm khổng lồ với đường kính gốc 0,5m, chạy dài 1 km vắt ngang rừng và loài Đa bóp cổ. Hạt đa nảy mầm trên các hốc cây khác. Khi rễ của chúng đã bám đất phát triển rất nhanh, dần bóp chết cây chủ. các bạn còn được chiêm ngưỡng những cây Chò chỉ cao tới 70m, thân thẳng, tròn đều. Thời gian cả đi và về cho tuyến này hết gần 3 tiếng.
Cây sấu cổ thụ
Là cây đại thụ cao 45m, hệ thống rễ bạnh vè được phân ra từ thân cây ở độ cao khoảng 10m rồi phát triển chạy dài tới 20m. Trên đường đến Cây sấu, các bạn cũng được chiêm ngưỡng những dây leo thân gỗ; những loài Đa góp cổ; những loài thực vật phụ sinh như tầm gửi, tổ diều, phong lan; các loài chim như gõ kiến đầu đỏ, đuôi cụt bụng vằn…
Đỉnh mây bạc
Là đỉnh núi cao nhất trong rừng Cúc Phương với độ cao 648m. Từ Trung tâm đi khoảng 3 km qua nhiều khu rừng già với nhiều dốc đá. Lên đến đỉnh núi, giữa mây trời các bạn có thể ngắm nhìn toàn cảnh rừng và đồng bằng của 4 huyện thuộc 3 tỉnh Ninh Bình, Hoà Bình và Thanh Hoá. Tuyến đường đến Đỉnh mây bạc dài và nhiều dôc đá. Tuyến đi này phải có hướng dẫn viên của Vườn đi cùng. Thời gian đi về khoảng 4 tiếng.
Hồ Yên Quang
Hồ Yên Quang là hệ thống gồm 4 hồ lớn có tên là hồ 1, hồ 2, hồ 3, hồ 4 nằm trên địa phận xã Yên Quang. Hồ Yên Quang là một thắng cảnh thuộc vùng đệm của vườn quốc gia Cúc Phương, giữa hồ có một đảo nhỏ, trên đó có một ngôi miếu thờ và mặt nước hồ là nơi hội tụ của nhiều đàn chim nước bơi lội. Trên mặt hồ nước trong xanh in bóng những vách núi, rừng cây và những chiếc thuyền câu nho nhỏ, cảnh sắc khá hoang sơ và tĩnh lặng. Hồ Yên Quang cũng là một hồ câu cá của người dân Ninh Bình và du khách.
Từ hồ 3 leo qua Quèn lá vào một thung đất tương đối bằng phẳng, rộng khoảng 100 ha đó là Thung lá. Vượt qua Thung lá, leo tới chân dẫy núi đã vôi là du khách tới Động Phò mã giáng. Ngay phía ngoài cửa động có một nhũ đá giống hệt hình hài của một vị Phò mã. Bên trong động có nhiều buồng, mỗi buồng lại có cấu tạo lộng lẫy bởi hệ thống nhũ đá, uy nghi như những cung đình.
Du lịch vườn Cúc Phương ở đâu, khách sạn nào?
Ở đâu khi du lịch vườn Cúc Phương? Hiện nay, vườn quốc gia Cúc Phương có ba khu vực lưu trú, ăn uống và vui chơi giải trí là: Khu cổng Vườn, khu Hồ Mạc và khu Trung tâm. Mỗi khu đều có dịch vụ căn hộ riêng biệt hoặc nhà sàn có giá cả bình dân và đầy đủ tiện nghi.
Các bạn có thể lựa chọn homestay, nhà nghỉ, khách sạn hoặc khu nghỉ dưỡng sang trọng ở gần vườn quốc gia Cúc Phương dưới đây:
- Hoa Lu Shack Homestay – Đồng Cùng, Thôn Khê Hạ, Xã Ninh Xuân, Quận Hoa Lư, Ninh Bình – từ 100,66 USD
- Emeralda Resort Ninh Bình (Emeralda Resort Ninh Binh) – Làng Tập Ninh, Xã Gia Vân, Huyện Gia viễn, Đầm Vân Long, Ninh Bình – từ 187,46 USD
- Ninh Binh Family Homestay – Xom 4 Gia Sinh- Chua Bai Dinh- Ninh Binh, Viet Nam, Huyện Gia Viễn, Ninh Bình – từ 54,55 USD
Hoặc lựa chọn những homestay, nhà nghỉ, khách sạn giá rẻ ở gần vườn quốc gia Cúc Phương:
- Lang Khanh Hotel – Tam Cốc, Động Tam Cốc – Bích Động, Ninh Bình – từ 14,24 USD
- Tam Coc Homestay – Thông Khả Lương, Ninh Thắng, Động Tam Cốc – Bích Động, Ninh Bình – từ 5,93 USD
- Tam Coc Backpacker Hostel – Tam Coc – Bich Dong, Động Tam Cốc – Bích Động, Ninh Bình – từ 7,08 USD
Những điều cần lưu ý khi du lịch Vườn Quốc Gia Cúc Phương
- Cần chuẩn bị đầy đủ các vật dụng cần thiết như: mũ, giày đi rừng, thuốc men, băng gạc, đồ ăn thức uống…. trước khi tham Cúc Phương.
- Có thể mang theo ống nhòm để ngắm cảnh
- Trong rừng có rất nhiều các loại muỗi vắt, vì thế có một mẹo để các bạn phòng tránh những con vật đáng ghét này là mua thuốc DEP (thuốc trị ghẻ ngứa) dạng kem bôi vào các khu vực nhạy cảm như đầu, gáy, cổ tay, cổ chân… Mùi khét của loại thuốc này chính là khắc tinh của các loài động vật trên.
Ăn gì ở Cúc Phương?
Sau khi tham quan và khám phá 1 vòng ở Cúc Phương các bạn có thể thưởng thức món dê núi đặc sản và ốc núi đặc biệt chỉ có ở đây. Ngoài ra vẫn còn rất nhiều món ăn hấp dẫn khác như gà vườn nướng, cá rô chiên giòn nhắm cùng với chén rượu gạo Mường…
Rong Ba Travel chúc các bạn có 1 trải nghiệm, khám phá tuyệt vời, một kì nghỉ đáng nhớ khi đến du lịch Cúc Phương.
